Raki głowy i szyi to nowotwory złośliwe występujące w obrębie wszystkich narządów głowy i szyi – z wyjątkiem mózgu. Są to głownie raki: wargi, dna jamy ustnej, języka, migdałków, gardła, krtani, nosa i zatok przynosowych, tarczycy, skóry twarzy i szyi.
Pod względem częstości występowania zajmują 6 miejsce w Polsce.
Zgodnie z mapami potrzeb zdrowotnych w latach 2015-2025 nastąpi 10 proc. wzrost liczby nowych przypadków nowotworów głowy i szyi. Jest to tendencja obserwowana od kilkunastu lat. W ostatniej dekadzie nastąpił gwałtowny wzrost zachorowalności na ten typ nowotworów. Liczba nowych rozpoznani wzrosła o 25 proc. Rośnie również liczba zgonów, w 1999 roku wynosiła 5 080 a w 2013 r. 5 990 – wzrost o 18 proc. Ponad 60% pacjentów już w momencie postawienia diagnozy znajduje się w zaawansowanym stopniu choroby. 60 proc. z tej grupy umiera w ciągu 5 lat.
Założenia programu
Poprawa świadomości społeczeństwa na temat czynników ryzyka oraz wczesna diagnostyka nowotworów głowy i szyi to główne cele Ogólnopolskiego programu polityki zdrowotnej w zakresie profilaktyki pierwotnej i wczesnego wykrywania nowotworów głowy i szyi. Program finansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Wiedza Edukacja Rozwój. Koszt programu to ponad 20 mln zł.
Kto może skorzystać z programu
Program jest adresowany do osób w wieku aktywności zawodowej (40-65 lat) z grupy podwyższonego ryzyka (wieloletni palacze, nadużywają alkoholu, mają podwyższone ryzyko zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego), u których przez ponad 3 tygodnie występuje jeden z objawów niezwiązany z infekcją górnych dróg oddechowych takich jak:
- pieczenie języka;
- niegojące się owrzodzenie lub czerwone albo białe naloty w jamie ustnej;
- ból gardła;
- przewlekła chrypka;
- guz na szyi;
- niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa;
- ból w trakcie połykania lub problemy z połykaniem.
Lista ośrodków realizujących program
Projekty będą realizowane przez następujące ośrodki:
- Wielkopolskie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie,
- Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu,
- Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach,
- Centrum Onkologii-Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie,
- Kliniki Neuroradiochirurgii Sp. z o.o.,
- Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu,
- Świętokrzyskie Centrum Onkologii Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Kielcach,
- Uniwersytet Medyczny w Łodzi,
- NU-MED Centrum Diagnostyki i Terapii Onkologicznej Tomaszów Mazowiecki II Sp. z o.o.,
- Wojewódzkie Wielospecjalistyczne Centrum Onkologii i Traumatologii im. M. Kopernika w Łodzi,
- Wojewódzki Szpital Kliniczny im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze Sp. z o.o.