Gospodarcze zawirowania wywołane pandemią koronawirusa dotknęły także beneficjentów Funduszy Europejskich. Ograniczone możliwości realizacji inwestycji w programach dofinansowanych z UE dotyczą kilkudziesięciu tysięcy przedsięwzięć. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej przygotowało projekt ustawy, która ułatwi ich prowadzenie i rozliczanie w nowej rzeczywistości oraz skierowanie pieniędzy unijnych na walkę z koronawirusem.
Chodzi o projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych w związku z wystąpieniem COVID-19 w 2020 roku.
”Cele tej ustawy są dwa. Po pierwsze, większa elastyczność dla beneficjentów, którzy będą mogli dokończyć rozpoczęte projekty z maksymalną możliwą efektywnością i bez strat finansowych. Po drugie, dostępne fundusze zostaną ukierunkowane na zwalczanie koronawirusa i ograniczanie jego niepożądanych skutków dla gospodarki. Chcemy, aby nowa ustawa okazała się skuteczną szczepionką dla polskich firm, samorządów, organizacji pozarządowych, uczelni i innych podmiotów korzystających z funduszy, zwiększającą ich odporność na turbulencje wywołane przez pandemię” – podkreśla Małgorzata Jarosińska-Jedynak, minister funduszy i polityki regionalnej.
Korzystne rozwiązania
Projekt ustawy wpisuje się w działania antykryzysowe rządu. Przewiduje między innymi możliwość:
• uznania za kwalifikowane wydatków na cele niezrealizowane z powodu pandemii,
• wydłużenia terminów składania wniosków w konkursach oraz terminów uzupełniania i wprowadzania poprawek we wnioskach, a także wydłużenia terminu przekazania wniosków o płatność,
• wprowadzenia nadzwyczajnego trybu wyboru projektów czy otrzymania ulg w spłacie należności.
Wprowadza także możliwość pracy zdalnej komisji oceniających projekty, komitetów monitorujących, a nawet kontroli i audytów. W przypadku gdy nie będzie możliwe przeprowadzenie ich „zza biurka”, będzie można je zawiesić. Przewidziana jest również możliwość przedłużenia terminów w postępowaniach administracyjnych albo ich zawieszenia i wstrzymania wykonania decyzji. Ważne dla beneficjentów jest to, że uzasadnione niedotrzymanie warunków umowy o dofinansowanie nie będzie skutkować wykluczeniem z możliwości otrzymania środków europejskich w kolejnych konkursach.
Ustawa ma wejść w życie następnego dnia po jej ogłoszeniu, natomiast szczegółowe rozwiązania będą obowiązywać z mocą wsteczną od 1 lutego 2020 roku. Ustawa będzie kompatybilna i uzupełniająca z rozwiązaniami, które przygotowuje w tym zakresie Unia Europejska, zarówno pod względem treści rozwiązań, jak i daty, od której mają być one stosowane.
Konsultacje dostępne
„Nasz projekt jest gotowy. Rozpoczęliśmy procedurę przyjmowania go przez rząd. Wysłaliśmy ten dokument do Konwentu Marszałków Województw RP. Chcemy, żeby marszałkowie przesłali nam swoje uwagi i ewentualne propozycje zapisów do ustawy” – mówi minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak.
Projekt będzie też skonsultowany z innymi instytucjami, które zajmują się projektami współfinansowanymi z Unii Europejskiej.
„Chcemy, żeby w przyszłym tygodniu zajęła się nim Rada Ministrów, tak by trafił on pod obrady Sejmu najszybciej, jak to możliwe” – zapowiada szefowa MFiPR.
Konsultacje, chociaż prowadzone w skróconych procedurach, będą dostępne dla wszystkich, dlatego Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej liczy również na opinię pracodawców i organizacji ich zrzeszających, samorządów, organizacji pracowniczych, a także pozarządowych. Tekst specustawy będzie dostępny w Biuletynie Informacji Publicznej.
Jeszcze więcej korzystnych zmian
Projekt specustawy o szczególnych rozwiązaniach wspierających realizację programów operacyjnych to nie jedyna propozycja Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.
Resort przygotował również rekomendacje dla instytucji i beneficjentów realizujących projekty współfinansowane z funduszy UE (https://www.gov.pl/fundusze-regiony/pakiet-antykryzysowy-dla-korzystajacych-z-funduszy).
Wyższa premia technologiczna, możliwość pokrycia wkładu własnego i więcej wydatków podlegających refundacji to zmiany w tak zwanym kredycie na innowacje technologiczne przygotowane przez MFiPR wspólnie z BGK (https://www.gov.pl/fundusze-regiony/ulatwienia-w-kredycie-technologicznym-w-zwiazku-z-koronawirusem).
Dodatkowo ministerstwo uzgodniło z Komisją Europejską i Ministerstwem Zdrowia szybką ścieżkę dla nowych inwestycji w obszarze zdrowia związanych z koronawirusem, które mają być finansowane z funduszy unijnych (https://www.gov.pl/fundusze-regiony/rzad-marszalkowie-i-komisja-europejska-razem-przeciwko-koronawirusowi).
Pracodawcy, którym na skutek pandemii koronawirusa spadły obroty, będą mogli starać się o dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Społecznego do wynagrodzeń pracowników i składek na ubezpieczenia społeczne (https://www.gov.pl/fundusze-regiony/doplacimy-do-wynagrodzen-by-utrzymac-zatrudnienie).
MFiPR zaproponowało również wakacje kredytowe i wydłużony okres spłaty pożyczek dla podmiotów ekonomii społecznej (https://www.gov.pl/fundusze-regiony/latwiejsza-splata-pozyczki-dla-podmiotow-ekonomii-spolecznej).
Ponadto w walce ze skutkami pandemii Polska może wykorzystać 7,4 miliarda euro dostępnych dla naszego kraju w ramach polityki spójności na lata 2014-2020. Komisja Europejska dopuszcza większą elastyczność w zarządzaniu tymi funduszami (https://www.gov.pl/fundusze-regiony/polityka-spojnosci-w-koronawirusa).