Cele i główne obszary wsparcia Programu Kapitał Ludzki
Program stanowił odpowiedź na wyzwania, jakie przed państwami członkowskimi UE, w tym również Polską, postawiła odnowiona Strategia Lizbońska. Do wyzwań tych należały: uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego miejsca do lokowania inwestycji i podejmowania pracy, rozwijanie wiedzy i innowacji oraz tworzenie większej liczby trwałych miejsc pracy. Zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej oraz celami polityki spójności krajów unijnych, rozwój kapitału ludzkiego i społecznego przyczyniał się do pełniejszego wykorzystania zasobów pracy oraz wsparcia wzrostu konkurencyjności gospodarki.
Dążąc do efektywnego rozwoju zasobów ludzkich, Program koncentrował wsparcie na następujących obszarach: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a także zagadnienia związane z budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej wszystkich szczebli i wdrażaniem zasady dobrego rządzenia.
Celem głównym Programu był: wzrost zatrudnienia i spójności społecznej, a do osiągnięcia tego celu miała przyczynić się realizacja sześciu celów strategicznych, do których należą:
- Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo
- Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego
- Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce
- Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy
- Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa
- Wzrost spójności terytorialnej.
Jak Program był wdrażany
Program składał się z 10 Priorytetów, realizowanych zarówno na poziomie centralnym, jak i regionalnym. W ramach komponentu centralnego środki zostaną przeznaczone przede wszystkim na wsparcie efektywności struktur i systemów instytucjonalnych, natomiast środki komponentu regionalnego zostaną w głównej mierze przeznaczone na wsparcie dla osób i grup społecznych.
Jak Program był finansowany
Program Kapitał Ludzki finansowany był w 85 proc. ze środków Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Społecznego) oraz w 15 proc. ze środków krajowych. Całość kwoty, jaką przewidziano na realizację Programu, wynosił prawie 11,5 mld euro, w tym wkład finansowy Europejskiego Funduszu Społecznego to ponad 9,7 mld euro, a pozostałą część stanowiły środki krajowe.
Kto realizował projekty
W ramach PO KL przewidywało się możliwość realizacji projektów w dwóch głównych trybach: systemowym i konkursowym. W trybie systemowym projekty były realizowane przez beneficjentów imiennie wskazanych w Programie lub dodatkowych dokumentach stanowiących jego uszczegółowienie. Natomiast w trybie konkursowym projekty mogły realizować wszystkie podmioty m.in.:
- instytucje rynku pracy,
- instytucje szkoleniowe,
- jednostki administracji rządowej i samorządowej,
- przedsiębiorcy,
- instytucje otoczenia biznesu,
- organizacje pozarządowe,
- instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego,
- inne podmioty.
Negocjacje z Komisją Europejską
W okresie od stycznia do czerwca 2007 r. prowadzony był proces negocjacji treści Programu z Komisją Europejską. Wersja Programu będąca rezultatem powyższych prac została 10 lipca 2007 r. przekazana Komisji Europejskiej za pośrednictwem elektronicznego systemu ewidencji projektów i komunikacji SFC (System for Fund Management in the European Community 2007 - 2013). Zgodnie z procedurą przyjmowania programów operacyjnych przez KE Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Socjalnych i Równych Szans w okresie lipiec – sierpień 2007 r. przeprowadziła konsultacje przekazanej wersji Programu z innymi dyrekcjami generalnymi KE. W efekcie prowadzonych prac, treść Programu uległa nieznacznym modyfikacjom i w dniu 28 września 2007 r. Komisja Europejska wydała decyzję nr K(2007) 4547 przyjmującą do realizacji w Polsce Program Kapitał Ludzki współfinansowany z EFS.